حتی اگر ندانید ایده پردازی و طوفان فکری Brainstorming چیست، حتما از آن بار ها در زندگی خود استفاده کرده اید و اگر مدیریت و یا ریاست و رهبری گروهی از افراد را بر عهده داشته باشید یا دارای کسب و کار باشید استفاده از تکنیک طوفان فکری در ایده پردازی و یا خلق ایده، یک روش کاربردی برای شما به حساب می آید.

طوفان فکری چیست؟

طوفان فکری یا Brainstorming در واقع یک روش یا تکنیک برای پیدا کردن بهترین روش و یا ایده پردازی برای حل مسئله است. در این روش استفاده از ایده های گروه یا مجموعه در کنار یکدیگر و یا کمک یگدیگر به مجموعه ایدهای افراد به صورت منفرد  ترجیح داده می شود.

زمانی که گروه، سازمان، مجموعه نیاز به کشف یک راه حل و یا ایده پردازی دارد، همه افرادی که در این راستا می توانند کمک کننده و یا تاثیر گذار باشند کنار یکدیگر جمع شده و شروع به معرفی ایده های خود می کنند. سپس با همفکری و بررسی شرایط و راه حل ها بهترین ایده یا راه حل توسط کل گروه انتخاب و به عنوان جواب مسئله مورد استفاده قرار می گیرد.

در طوفان فکری:

  • با توجه به اینکه باید ایده هایی تولید شود تا بهترین گزینه انتخاب شود طبیعی است که با افزایش تعداد ایده ها احتمال به دست آمدن نتیجه مطلوب هم بالاتر می رود
  • اگر شما عضوی از این گروه هستید باید بدانید که امکان تقابل یا نقد یک ایده وجود ندارد، هر کس می تواند ایده خود را مطرح کند. این شما هستید که باید به تکمیل و پرورش این ایده بپردازید.
  • هر نوع ایده ای، با هر رویکردی می تواند مطرح شود. ایده ها محدودیت یا چهارچوبی خاص ندارند
  • با مطرح شدن ایده ها، حال زمان کنار هم قرار دادن ایده ها، هم فکری، و به دست آوردن بهترین نتیجه از دل این راه حل هاست.

احتمالا شما عزیزان دانسته یا ندانسته قبلا از این روش استفاده کرده اید و خلاقیت های گروهی را در یافتن جواب تجربه کرده اید. حال در این مقاله پس از معرفی طوفان فکر نوبت به 11 تکنیک می رسد که در طوفان فکری به شما کمک می کند تا در مسائل جدی از ان ها کمک بگیرید و بهترین نتیجه حاصل شود.

معرفی 11 تکنیک متفاوت در طوفان فکری

وقتی در مسیر زندگی راهتان مسدود می شود،  نگران نباشید که از جملۀ ” قدیمیه اما کاربردی ” برای حل مشکل استفاده کنید. صدها گزینه برای طوفان فکری وجود دارد و در سراسر جهان دیجیتال پرشتاب ما گنجانده و لیست شده است. با این حال، برای برخی از روش های کلاسیک ممکن است طوفان فکری بسیار بهتر از برنامه و روش های تازه متولد باشد.

همه چیز برای پیدا کردن بهترین راه حل برای شماست با در نظر گرفتن سبک های یادگیری، اولویت ها و هرپشتیبانی ای که ممکن است در دسترس داشته باشید. دفعۀ بعد  که در تصمیم گیری کم آوردید یا نمی توانید به جلو حرکت کنید، یکی از این روش های طوفان فکری را امتحان کنید. ممکن است از اینکه هنوز چقدر مؤثر هستند شگفت زده شوید.

هم اندیشی جابجایی  Teleporting Storming

آیا با مشکلی مواجه هستید و به نظر نمی آید راه حل درست و دقیقی برای آن پیدا کنید؟ تصور کنید که در جای متفاوت و یا زمان متفاوتی هستید. آیا با آن مشکل در موقعیت های مورد علاقۀ خود مانند وقتی که در اتاق خود هستید برخورد می کنید؟ اگر 10 سال پیش بود و شما میل به ریسک بیشتری داشتید چه؟ از دیدگاه دیگری این را تصور کنید تا مسیر پیش رو روشن تر شود.

پس زمانی که در جلسه طوفان فکری هستید و یا هر شرایطی که نیاز به ایده پردازی و کشف راه حل دارید، برای به دست آوردن اید های بهتر و کاربردی سعی کنید خود را در زمان و مکان دیگر و در شرایطی متفاوت، متناسب با مسئله تصور کنید. این زمان، محیط و مکان متفاوت ایده های بیشتری به ذهن شما منتقل می کند.

هم اندیشی تصور Figuring Storming

آیا می توانید تصور کنید چگونه ممکن است یک نفر دیگر از عهدۀ موضوع برآید، چه یک شخص معروف باشد، چه رئیس شما باشد و یا یک نقش الگو؟ مدیر اجرایی آدلیف پراشانت پوری می گوید : ” من دوست دارم با کفش های دیگران راه بروم و این اغلب به من کمک می کند تا مسائل را از زاویۀ جدیدی ببینم. می دانم تعداد کمی از مردم این کار را انجام می دهند و برای انجام این کار باید نقش بازی کنید. زیرا شما باید واقعاً به جای آنها باشید تا از ایده های آنها بهره مند شوید.” پس تنها کافیست جایگاه خود را در نقش فردی متفاوت تصور کنید یا اصطلاحا پای خود را در کفش فرد دیگری، (اعم از مشتری، رقیب، رئیس، معاون، سرمایه گذار، و…) بگذارید تا ایده های شکل جدیدی به خود بگیرند.

پر کردن شکاف Mind the Gap

در یک چالش پیش رو، شما می دانید کجا هستید(مرحله A) و میخواهید کجا باشید (مرحله Z) و شکافی بین این دو موضوع هست که باید پر شود. تمام مراحل لازم برای رسیدن به آنجا را بنویسید ، اکنون شما یک لیست انجام کار محسوس دارید که خیلی آسان تر از پسش بر می آیید. تنها کافیست پل های خود را برای رساندن نقطه اول به دوم در نظر بگیرید.

تغییر خصوصیات و ویژگی های خود  Changing Your Attributes

گاهی لازم نیست که خودتان را به عنوان یک فرد کاملاً متفاوت در نظر بگیرید تا زوایای تازه ای ببینید. اگر تنها یک ویژگی متفاوت در شما وجود داشته باشد ،مانند نژاد ، جنس و یا حتی وزن شما – می تواند باعث شود که چالش را متفاوت ببینید. به عنوان مثال اگر موضوع یک ایده تناسب اندام است خود را فردی دارای اضافه وزن، کوتاه قد در نظر بگیرید. یا اگر چالشی تکنولوژی است خود را فردی با گوشی 300 هزار تومانی و نا آشنا به تکنولوزی تصور کنید. هر زمانی که یک ویژگی را تغییر دهید، شکاف های ناخودآگاهِ شما درِ جدیدی را باز می کند که می تواند شما را به جواب برساند.

نقشه ذهنی Mind Mapping

شاید کلاسیک ترین روش بین همه افراد، نقشه ذهنی قرار دادن هدف در وسط تکه ای کاغذ یا تخته و سپس تقسیم آن به چند زیرموضوع باشد. این روش ایجاد زیرمجموعه های زیاد و همچنین ایده هایی که از آنها به دست می آید را ممکن می سازد. این برای نویسندگان و سایر کسانی که الگویی را خلق میکنند و به دنبال همبستگی هستند، عالی است اما برای کسانی که بدنبال کمی خلاقیت در ایده پردازی ها هستند روش های بسیار کارامدی وجود دارند که در ادامه آنها را مطرح خواهیم کرد.

روش تخیلی Superstorming

اگر شما می توانستید هر گونه ابرنیرویی داشته باشید، چگونه بخش جرقۀ فکری خود را تغییر می دادید؟ تغییر ناگهانی به یک فرد نامرئی ممکن است شما را به یک رویکرد بی پرده و تهاجمی وادار کند. داشتن دید پرتو ایکس سوپرمن قطعا می توانست به شفافیت مسائل کمک کند. تفریحی کار کردن به عنوان یک سوپرمن ممکن است بیشترین تنوع را به همراه داشته باشد. روش طوفان فکری تخیلی مختص افرادی است که میتوانند برای مدتی از واقع گرایی دوری کرده و خود را در اختیار ذهن بدون مرز خویش قرار دهند.

روش اثر مدیچی Medici Effect Storming

اثر مدیچی شرح می دهد که چگونه ایده ها ممکن است به وضوح مربوط به اولین تجربه ها باشند. برای توضیح بیشتر تصور کنید که شما برای سه دوست خود که یکی آشپز رستوران، دیگری یک پدر و فرد دیگر یک فست فود خور قهار است، لغت “پیتزا” را ذکر کنید و بپرسید که اولین چیزی که ذهن آنها  خطور می کند، چیست؟ احتما پاسخ های متفاوت و مرتبط با محیطی که فرد حضور داشته و تجربه کرده است به ذهن آن ها خطور خواهد کرد. احتمالا آشپز روش های پخت و زمانی که در حال چینش مواد است، پدر لحظه پرداخت پول برای خرید پیتزا برای فرزندش و فرد معمولی لحظه ای که در پنیر آغشته به سس کچاپ در حال کش آمدن است را متصور خواهد شد.

اثر مدیچی یکی از روش های بسیار مفید برای مرتبط کردن مواردی است که در ذهن ما از هم دور افتاده اند اما به هر حال ارتباطاتی نیز دارند که میوانند باعث رفع نیاز شما یا حل کردن مشکلتان شوند.

کور نویسی Blind Writing

این روش می تواند برای هر نوع روش خلق راه حلی با هر موضوعیتی به کار رود. خودتان را وادار کنید تا خودکار را به سادگی برای حداقل 10 دقیقه روی کاغذ قرار دهید تا به ایده های جدید به ذهن برسد. تنها قاعده این است که شما باید به نوشتن ادامه دهید حتی اگر یادداشت برداری باشد. “من نمی دانم راجع به چه چیزی بنویسم.” در نهایت شما با ایده ای روبرو خواهید شد . چه برنده باشید چه بازنده مهم نیست، زیرا حداقل شما بخشی از ذهن خود را وادار به نوشتن می کنید. به صورت خلاصه هر آنچه از ذهنتان هنگام فکر کردن به موضوع می گذرد را روی کاغذ بیاورید. حتی اگر بی معنی باشد.

ایده پردازی گروهی  Group Ideation Storming

یک دست صدا نداره. این ضرب المثل اهمیت کار و تفکر گروهی را بازتاب میدهد. در خلق ایده هم همین منوال رعایت می شود.  زمانی که جلسات هم اندیشی گروهی تشکیل می شود، یا وقتی در گروه به بحث کردن راجع به ایده ها می پردازید، به طور طبیعی از یکدیگر تغذیه می شوید و چیزهای بیشتری را کشف می کنید. این امر می تواند به ویژه برای افراد گروه مفید باشد مانند هنرمندانی که اغلب به صورت انفرادی کار می کنند.

هم اندیشی معکوس Reverse Storming

اندیشه های معکوس عموما برای پیدا کردن دقیق علت حادثه یا وقوع یک اشکال در سیستم به وجود می آید. روش انجام هم اندیشی معکوس به این صورت است که بجای پرسیدن سوال “چگونه میتوانم این اشکال را برطرف کنم؟” بپرسید “چگونه میتوانم این اشکال را به وجود بیاورم؟” یا “چه موارد علت و معلولی باعث شده که اکنون به این خطا برسیم؟”. با پرسیدن این سوال ها میتوانید ریشه اصلی اشکال را پیدا کرده و آن را رفع رجوع کنید.

مقالات تکمیلی و مرتبط: