بهداشت دهان و دندان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. اگر قبلا پلاک دندان داشته اید اجازه ندهید که دندان درد، التهاب لثه و حساسیت افزایش یافتۀ حاصل از این عفونت های باکتریایی شما را بیشتر به دردسر بیاندازد. این مقاله درمان های مختلف و همچنین روش های پیشگیری از پلاک و جرم گیری دندان را به شما ارائه می دهد.

مسواک زدن هر روزۀ دندان ها، نخ دندان کشیدن مناسب، و چک آپ های مرتب دندانی، برای حفظ بهداشت مناسب دندان حائز اهمیت هستند. مسواک زدن نامناسب می تواند به تشکیل پلاک روی دندان منجر شود که درصورتی که نادیده گرفته شود، به جرم تبدیل  و نهایتاً به چندین بیماری لثه و دندان منجر می شود. یک غفلت ساده می تواند با گذشت چند ماه باعث تشکیل جرم روی دندانتان شود. از اینرو مهم است که بدانید چگونه رسوب را از دندانتان بزدایید که از علائم آن و همچنین دیگر بیماری های دهانی پیشگیری کنید.

اگر میخواهید در مورد درمان ها و توصیه های پیشگیری بدانید، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

درمان های خانگی و توصیه هایی برای جرم گیری دندان در خانه


دندانتان را به طور مناسب مسواک بزنید

مسواک زدن مناسب دندان ها بعد از هر وعدۀ غذایی از تشکیل جرم روی دندان پیشگیری می کند. برای این کار از یک مسواک با دندانه های نرم استفاده کنید، و تمام زوایای سطوح دندانتان را مسواک کنید تا دندان ها کاملا تمیز شوند. به یاد داشته باشید که باید مسواک را در زاویۀ 45 درجه نسبت به خط لثه نگه دارید.

از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید

خمیر دندان های حاوی فلوراید به افزایش چگالی فلوراید در دندان کمک می کنند، که این امر آنها را مقاوم کرده و از ایجاد حفره های دندانی پیشگیری می کند. فلوراید مینای دندان را هم قوی تر می کند، و احتمال کمتری وجود دارد که دندان شما در اثر مصرف غذاها و نوشیدنی های اسیدی آسیب ببینند. استفاده از خمیر دندان های حاوی فلوراید به بازسازی مواد معدنی تخلیه شدۀ دندانتان در نواحی که تحت تأثیر پوسیدگی قرار گرفته اند، کمک می کند و آنها را در برابر باکتری های عامل ایجاد جرم محافظت می کند.

از خمیر دندان های کنترل کنندۀ جرم استفاده کنید

استفاده از یک خمیر دندان کنترل کنندۀ جرم به شدت برای زدودن پلاک و جرم از دندان مفید است. تعدادی مواد شیمیایی، مانند پیرو فسفات، سیترات روی و فلوراید هستند که در چنین خمیر دندان هایی وجود دارند. این مواد از تشکیل جرم روی دندان پیشگیری می کنند. بعضی از خمیر دندان های کنترل کنندۀ جرم نیز حاوی آنتی بیوتیکی به نام تریکلوزان هستند که مسئول کشتن برخی از باکتری های دهانی است.

دهانتان را با ترکیب جوش شیرین بشویید

در این خصوص مواد مورد نیازتان عبارتند از:

  • یک قاشق غذاخوری جوش شیرین
  • مقدار خیلی کمی نمک
  • مسواک

کاری که باید انجام دهید:

  1. جوش شیرین و نمک را ترکیب کنید و روی مسواک خیس بگذارید.
  2. به آرامی دندان ایتان را با آن بسایید.
  3. دهانتان را با آب آشامیدنی شستشو دهید.

چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید؟

برای اثر بخشی سریع یک روز در میان از این ترکیب استفاده کنید. زمانی که پلاک ها برطرف شدند می توانید هر 7-10 روز یک بار از این درمان استفاده کنید.

چرا این ترکیب اثر می کند؟

جوش شیرین دندان ها و لثه ها را تسکین می دهد و اثر ضد باکتریایی را روی پلاک و جرم اعمال می کند. این کار به از بین رفتن جرم و سفید شدن دندان کمک می کند. از آنجایی که جوش شیرین ضد اسید معده است، تعادل pH در حفرۀ دهانی را حفظ می کند. نمک نیز خاصیت ضد میکروبی دارد.

از ژل آلوئه ورا و اسکراپ گلیسیرین استفاده کنید

در این خصوص مواد مورد نیازتان عبارتند از:

  • یک قاشق چای خوری ژل آلوئه ورا
  • 4 قاشق چای خوری گلیسیرین سبزی جات
  • 4 تا 5 قاشق غذا خوری جوش شیرین
  • 1 فنجان آب

کاری که باید انجام دهید:

  1. تمامی مواد را مخلوط کنید تا خمیر یک دست و نرمی به دست آورید.
  2. دندان هایتان را با این مخلوط بسایید.
  3. دهانتان را کاملاً شستشو دهید تا تمامی خمیر از دهانتان پاک شود.

چند وقت یک بار باید از این ترکیب استفاده کنید؟

تا زمانی که پلاک ها شروع به محو شدن می کنند روزی یک بار از آن استفاده کنید. سپس 3-4 روز یک بار از آن  برای جرم گیری دندان استفاده کنید تا پلاک ها کاملا از بین بروند.

چرا این ترکیب تأثیر گذار است؟

هم ژل آلوئه ورا و هم جوش شیرین دارای خاصیت ضد میکروبی هستند. آلوئه ورا نیز حاوی آنتی اکسیدان هایی است که از طریق زدودن هر گونه رادیکال آزادی که توسط باکتری ها تولید می شود، فرایند درمان لثه و  جرم گیری دندان را تسریع می کنند. روغن اسانس لیمو یک عامل ضد میکروبی فوق العاده است که می تواند برای رهایی از شر باکتری های مولد پلاک و جرم، مورد استفاده قرار بگیرد.

نکته
از این درمان برای مدت طولانی استفاده نکنید زیرا گلیسیرین می تواند فرایند تجدید نیروی مواد معدنی از دست رفته برای دندانتان را قطع کند.

از پوست پرتقال برای از بین بردن جرم استفاده کنید

در این خصوص مادۀ مورد نیازتان فقط پوست پرتقال است.

کاری که باید انجام دهید:

  1. یک تکه پوست پرتقال را بردارید و به مدت 2 الی 3 دقیقه مستقیماً روی دندانتان بمالید.
  2. بگذارید شهد آن به مدت 2 الی 3 دقیقه بماند. دهانتان را با آب کاملا بشویید.

پوست پرتقال همچنین می تواند در خمیر دندان مورد استفاده قرار بگیرد. خمیر دندان را به مدت 1 تا 2 دقیقه روی دندانتان بگذارید و سپس دهانتان را بشویید.

چند وقت یک بار باید این کار را انجام دهید؟

این کار را دو یا سه بار در هفته انجام دهید

چرا این کار تأثیر گذار است؟

پوست پرتقال به مبارزه با میکرو ارگانیسم ها (جانداران ریز) در دهان کمک می کند. این یک روش طبیعی و ارزان قیمت برای داشتن دندان های سفید و درخشان و عاری از جرم است.

میوه ها و سبزیجات را بجوید

جویدن سیب، خربزه، هویج یا ساقۀ کرفس یک ایدۀ خوب برای جرم گیری دندان است. این میوه ها و سبزیجات را یک ساعت بعد از هر وعده غذایی بجوید تا دندان هایتان را به طور طبیعی تمیز کنند. این کار نه تنها هر ذره از غذا، پلاک یا جرم را از روی دندانتان از بین می برد بلکه لثه هایتان را هم تقویت می کند.

دانه های کنجد را بجوید

در این خصوص مواد مورد نیازتان عبارتند از:

  • یک قاشق غذا خوری از دانه های کنجد
  • مسواک

کاری که باید انجام دهید:

  1. دانه های کنجد را بجوید اما قورتشان ندهید.
  2. در حالیکه دانه های جویده شدۀ کنجد هنوز در دهانتان هستند دندان هایتان را با مسواک خشک مسواک کنید.

چند وقت یک بار باید این کار را انجام دهید؟

این کار را دو بار در هفته انجام دهید

چرا این کار تأثیر گذار است؟

این دانه ها مانند یک اسکراپ طبیعی کار می کنند. دندان ها را تمیز می کنند و برق می اندازند و به حذف پلاک و جرم کمک می کنند.

انجیر مصرف کنید

در این خصوص به 2 تا 3 انجیر نیاز دارید.

کاری که باید انجام دهید این است که انجیر ها را آهسته بجوید.

چند وقت یک بار باید این کار را انجام دهید؟

این کار را هر روز، و به ویژه بعد از هر وعدۀ غذایی، انجام دهید.

چرا این کار اثرگذار است؟

مصرف انجیر راه دیگری برای تمیز کردن دندان ها و تقویت لثه ها است. این فرایند غدد بزاقی را تحریک کرده و ترشح بزّاق را افزایش می دهد که این کار به پاکسازی دندان و حذف پلاک و جرم کمک می کند.

از یک مسواک برقی استفاده کنید

بسیاری از دندان پزشکان استفاده از یک مسواک برقی را برای مسواک زدن توصیه می کنند. زیرا استفاده از آنها بهتر از نمونۀ دستی شان است. این نوع مسواک ها به حذف پلاک و سفیدی و درخشندگی دندان هایتان کمک می کنند.

مرتباً نخ دندان بکشید

نخ دندان کشیدن یک روش عالی برای از بین بردن پلاک ها و ذرات غذای بین دندان ها است. نخ دندان کشیدن به طور منظم و پس از قرقره کردن مانع تشکیل جرم می شود و به شما در حفظ بهداشت دهانی خوب، کمک می کند. نخ دندان نه تنها بین دندان ها را بلکه بین لثه ها را هم تمیز می کند، بنابراین پوسیدگی و بیماری های لثه را از شما دور می کند.

با یک دهانشویۀ ضدعفونی کننده یا محلول پروکسیدی قرقره کنید

آنچه که برای این کار نیاز دارید

  • یک قاشق غذاخوری دهانشویۀ ضدعفونی کننده
  • یک قاشق غذاخوری محلول پروکسید هیدروژنه 3%

کاری که در این خصوص باید انجام دهید

  1. دو ماده را با هم مخلوط کنید برای یکی دو دقیقه با آن قرقره کنید.
  2. پس از آن با آب ساده قرقره کنید.

چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید؟

این کار را دو بار در هفته تکرار کنید.

چرا این کار تأثیر گذار است؟

هم دهانشویه و هم پروکسید هیدروژنه طبیعتاً ضد میکروب هستند. این محلول به ضعیف شدن و از بین رفتن جرم کمک می کند.

از خلال دندان استفاده کنید

برای زدودن جرم از دندان هایتان می توانید از خلال دندان (که در مغازه ها موجود است) استفاده کنید. با استفاده از یک آینۀ بزرگنمای سبک، جرم های انباشته شده روی دندانتان را پیدا کنید. به آرامی جرم ها را بخراشید و در طول فرایند پاکسازی دهانتان را بشویید.

احتیاط

این کار باید به آرامی و با مراقبت انجام شود، زیرا فرو بردن خلال دندان در عمق لثه می تواند باعث عفونت شود.

از میوه های سرشار از ویتامین C استفاده کنید

چیزی که در این خصوص نیاز دارید یک گوجه فرنگی کوچک یا یک توت فرنگی است.

کارهایی که لازم است انجام دهید عبارتند از:

  1. گوجه فرنگی یا توت فرنگی را تکه تکه کنید و پالپ آنها را بیرون بکشید.
  2. این پالپ را به مدت 5 دقیقه روی دندان هایتان بگذارید.
  3. دندان هایتان را با آب تمیز بشویید.

این کار را چند وقت یکبار باید انجام دهید؟

دو بار در هفته تکرار کنید.

چرا این کار مؤثر است؟

هم گوجه فرنگی و هم توت فرنگی خاصیت ضد میکروبی طبیعی دارند و با کشتن باکتری های موجود در دهان به از بین رفتن جرم ها کمک می کنند.

غذاهای پر ادویه بخورید

خوردن غذاهای پر ادویه درمان خانگی آسان دیگری برای از بین بردن جرم دندان است. غذاهای تند و پر ادویه مانند سالسا، با تحریک غدد بزاقی، ترشح بزاق را افزایش می دهد. این بزاق ترشح شدۀ اضافی در دهان به پاکسازی دندان ها و لثه ها کمک می کند.

عصارۀ سنگوئیناریا برای برطرف کردن جرم از ریشۀ دندان

آنچه که نیاز دارید عبارتست از:

  • 3 تا 4 قطره عصارۀ سنگوئیناریا (خون ریشه یا سرخ بن)
  • یک فنجان آب گرم

آنچه که باید انجام دهید:

عصارۀ سنگوئیناریا را به آب گرم اضافه کنید و آن را قرقره کنید.

چند وقت یک بار باید این کار را انجام دهید؟

از این دهانشویه هر روز و ترجیحاً دو بار در هفته استفاده کنید.

چرا این محلول تأثیر گذار است؟

سرخ بن یک مادۀ رایج در خمیر دندان است، زیرا یک عامل ضد میکروب است و استفاده از آن ضرری ندارد. نشان داده شده است که این ماده در کاهش پلاک دندانی و حتی التهاب لثه مؤثر است.

لیمو را در مصرف روزانه خود لحاظ کنید

آنچه که برای این کار نیاز دارید

  • یک قاشق چای خوری آبلیمو
  • مسواک

آنچه که باید انجام دهید:

  1. دندان هایتان را مثل همیشه مسواک بزنید.
  2. مسواکتان را بشویید و سپس آن را داخل آبلیمو فرو ببرید. آن را به آرامی روی دندان ها و لثه هایتان بمالید.
  3. قبل از اینکه آن را با آب ولرم بشویید بگذارید حدود یک دقیقه روی دندانتان بماند.

چند وقت یکبار این کار را انجام دهید؟

ابتدا یک روز در میان این کار را انجام دهید. سپس در ادامه می توانید هر ده روز یک بار این کار را تکرار کنید تا دهانتان را بدون پلاک نگه دارید.

چرا این کار تأثیر گذار است؟

محتوی اسیدی لیمو اساساً خاصیت ضد میکروبی را در خود دارد. این خاصیت به حل شدن پلاک و جرم و در نهایت از بین رفتن آنها کمک می کند. همچنین به خاطر رنگبری طبیعی که دارد به سفید شدن دندان هایتان کمک می کند.

روغن نارگیل غرغره کنید

آنچه که برای این کار نیاز دارید:

1 تا 2 قاشق روغن نارگیل خالص

آنچه که باید انجام دهید

  1. به مدت 10-15 دقیقه روغن را در داخل دهانتان بچرخانید کنید.
  2. روغن را بیرون بریزید و دهانتان را کاملا با آب گرم بشویید.

چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید؟

 این کار را 2 یا 3 بار در هفته انجام دهید.

چرا این کار تأثیر گذار است؟

اصل اساسی پشت تأثیر گذاری این روش برای رهایی از پلاک ها و عفونت های مشابه این است که روغن تمامی نا خالصی های حفرۀ دهانی تان را جذب می کند. روغن نارگیل نیز خواص ضد میکروبی دارد که در برابر عوامل بیماری زا مؤثر عمل می کند.

زمانی که جرم دندان شکل گرفت، از بین بردن آن و پیشگیری از ایجاد جرم های بیشتر کار دشواری می شود. ممکن است کمی طول بکشد که این درمان ها تأثیر خود را نشان دهند، اما قطعا اثربخش خواهند بود.

خیلی مهم است که قبل از اینکه جرم های دندان باعث بروز بیماری های دهانی دیگر شوند، از شرشان خلاص شویم. اگر جرم دندان در زمان مناسب از بین نرود ممکن است باعث پوسیدگی و حتی از دست رفتن دندان شود. در اینجا توصیه های بیشتری به شما ارائه شده است تا با پیروی از آنها بتوانید از ایجاد پلاک و جرم روی دندانتان جلوگیری کنید.

توصیه های بیشتر برای پیگیری از جرم گرفتن دندان

  • مراجعه های دوره ای به دندانپزشکتان را به منظور چک آپ کلی و پاکسازی دندان ها در برنامه تان قرار دهید.
  • به منظور محافظت از مینای دندانتان و تسهیل فرایند از بین بردن پلاک های روی دندان از یک مسواک با دندانه های نرم استفاده کنید.
  • از سیگار کشیدن و استعمال دخانیات خودداری کنید زیرا تنباکو باعث جمع شدن جرم زیر خط لثه می شود.
  • از خوردن خوراکی های قند دار و نشاسته دار خودداری کنید زیرا این خوراکی ها رشد باکتریایی را در دهان بالا می برند. همچنین بهتر است در طول روز از هله هوله ها به عنوان میان وعده استفاده نکنید.
  • بعد از هر وعدۀ غذایی به مقدار کافی آب بنوشید تا ذرات غذا از دهانتان شسته شوند.
  • بعد از هر وعدۀ غذایی سیب، طالبی یا خربزه بخورید زیرا این میوه ها به پاکسازی طبیعی دندان ها و سلامت لثه ها کمک می کنند.
  • میوه هایی که سرشار از ویتامین C هستند را به میزان کافی مصرف کنید زیرا این میوه ها سلامت دندانی و همچنین سلامت کلی شما را بهبود می بخشند.

در زیر می توانید برخی از سؤالاتی که معمولاً پیش می آیند را پیدا کنید.

پاسخ متخصصین به سؤالات متداول

چرا جرم دندان مضر در نظر گرفته می شود؟

اگر جرم دندان از بین نرود روی دندان ها و لثه هایتان جمع شده و رسوب می کند. این رسوب طبیعتاً سفت و پر منفذ است و تبدیل به یک بستر مناسب برای باکتری های مضر می شود. جرم، به دندان ها و لثه ها آسیب می رساند که این آسیب به بیماری های شدیدتر مثل پوسیدگی دندان، تخریب مینای دندان، بیماری های لثه و همچنین از دست رفتن دندان ها منجر می شود. جرم، از طریق تحلیل بردن استخوان، روی سلامت استخوان ها هم تأثیر می گذارد و در موارد شدید تر حتی منجر به بیماری های قلبی می شود.

چرا جرم روی دندان ایجاد می شود؟

جمع شدن باکتری ها باعث ایجاد پلاک روی دندان شما می شود. اگر پلاک از دندانتان پاک نشود، سفت شده و به جرم تبدیل می شود. بهداشت بد دهانی و رژیم غذایی سرشار از نشاسته و شکر موقعیت ایجاد جرم را افزایش می دهد.

چقدر طول می کشد که جرم روی دندان ایجاد شود؟

به طور متوسط 12 روز طول می کشد تا پلاک به جرم تبدیل شود.

فرق بین پلاک و جرم چیست؟

پلاک غشای نرم و بی رنگ روی لثه ها است، که باکتری ها در آن شروع به رشد و تشکیل غشای زیستی کرده اند. پلاک ها با مراقبت های دهانی روزانه به راحتی از بین می روند. وقتی پلاک ها به طور منظم از بین نروند مادۀ سفت، منفذ دار و زرد رنگی را اطراف دندان ها ولثه هایتان ایجاد می کنند. از بین بردن این ماده در مقایسه با از بین بردن پلاک، بسیار سخت تر است.

حالا می دانید چطور پلاک و جرم دندان هایتان را از بین برید، پس منتظر چه هستید؟ با استفاده از درمان های ارائه شده در این مقاله می توانید از شر پلاک و جرم ها خلاص شوید. با این حال به خاطر داشته باشید که جرم دندان مقاوم است و بر اساس مقاومتی که طی رسوب کردن پیدا کرده است، از بین بردن آن دشوار است. بهترین راه پیشگیری، مراقبت دهانی مناسب، مسواک زدن دقیق و نخ دندان کشیدن منظم است.

آیا تا به حال جرم دندان را تجربه کرده اید؟ برای از بین بردنش چه کار کرده اید؟ می توانید راه حلتان را در هاو کن یو به اشتراک بگذارید.